Khi Quất Không Chỉ Để "Chưng", Mà Còn Là "Chơi"

Nếu như 5-10 năm trước, người dân TPHCM chủ yếu chọn những chậu quất tròn, xum xuê, "càng nhiều quả càng tốt", thì vài năm trở lại đây, "gu" chơi đã thay đổi.

• Quất Truyền Thống (Dáng Thông): Vẫn chiếm đa số, phục vụ nhu cầu đại chúng, các công ty, cơ quan.

• Quất Dáng Thế (Hàng Nghệ Thuật): Đây là xu hướng "hot". Các nghệ nhân (chủ yếu từ các vựa miền Bắc như Hưng Yên, hoặc các nhà vườn tại Bình Dương, Bến Tre) đã uốn nắn cây quất từ nhỏ để tạo ra các thế độc đáo:

  • Thế Thác Đổ: Tượng trưng cho sự dẻo dai, vượt qua khó khăn.

  • Thế Trực (Dáng Thông): Uy nghi, vững chãi.

  • Quất Bonsai mini: Dành cho các căn hộ chung cư, bàn làm việc.

Các nơi bán quất cảnh đẹp ở Bình Dương và các chợ hoa TPHCM (như công viên 23/9, chợ hoa Bình Lợi) đều đã nhập về rất nhiều các dáng thế "độc, lạ" này, và giá của chúng có thể cao gấp 2-3 lần quất thông thường.

"Ma Trận" Giá Cả và Nguồn Gốc

TPHCM là thị trường tiêu thụ chính, nhưng không phải là nơi trồng quất. Nguồn cung chủ yếu đến từ hai luồng:

1. Hàng Miền Bắc (Hưng Yên, Nam Định...): Vận chuyển đường dài vào. Quất miền Bắc nổi tiếng với quả to, vỏ dày, màu vàng cam đậm và dáng thế đẹp do có truyền thống lâu đời. Tuy nhiên, giá thường cao do chi phí vận chuyển.

2. Hàng Miền Tây (Bến Tre, Đồng Tháp) và Đông Nam Bộ (Bình Dương): Đây là nguồn cung giá mềm hơn. Các nơi bán quất cảnh đẹp ở Bình Dương đang dần tự chủ được kỹ thuật trồng, tạo ra các sản phẩm cạnh tranh, giảm phụ thuộc vào nguồn hàng miền Bắc.

Giá một chậu quất tại TPHCM dao động "vô chừng", từ 500.000 VNĐ cho một chậu nhỏ, đến vài chục triệu đồng cho một cây "dáng thế" cổ thụ.

Cảnh Báo "Sống Còn": Né Bẫy Cây "Bệnh" và Cây "Chích Thuốc"

Đây là nỗi sợ lớn nhất của người mua quất.

• Cây "Chích Thuốc": Để cây ra hoa, đậu quả đồng loạt và chín vàng đúng Tết, một số nhà vườn dùng thuốc kích thích. Hậu quả là cây có vẻ ngoài đẹp rực rỡ, nhưng bộ rễ đã bị "hỏng". Mua về chưng, cây sẽ "rụng quả" hàng loạt chỉ sau 2-3 ngày (đặc biệt khi gặp không khí nóng trong nhà).

• Cây "Ghép" (Hàng Giả): Tinh vi hơn, một số nơi còn dùng keo, dây kẽm để "ghép" quả (thậm chí là quả nhựa) lên các cây quất bonsai, quất thế để lừa người mua.

• Cây "Bệnh": Cây bị nấm, rệp sáp ở gốc hoặc mặt dưới lá. Mua về, nó sẽ lây lan rất nhanh và làm cây suy kiệt.

Mẹo vặt chọn quất "Tứ Quý" (Bốn Tốt):

1. Lá phải tốt: Chọn cây có lá xanh đậm, dày, bóng mượt. Vạch lá xem có rệp, nấm trắng không. Tránh cây có lá vàng, xoăn ngọn.

2. Quả phải tốt: Cây phải có cả quả xanh (tượng trưng cho tương lai) và quả chín (tượng trưng cho hiện tại). Quả phải căng mọng, cuống còn tươi (thử lay nhẹ quả, nếu cuống rụng là cây yếu hoặc bị ghép).

3. Hoa và Nụ phải tốt: Cây phải có hoa thơm và nhiều nụ (lộc) đang hé, tượng trưng cho sự sinh sôi, nảy nở.

4. Gốc phải tốt: Gốc cây phải chắc, không bị lung lay. Thử cào nhẹ lớp đất bề mặt, nếu thấy rễ con (màu trắng ngà) là cây khỏe mạnh.